دمای رنگ (کلوین) چیست :

برای برسی کردن دمای رنگ و پیدا کردن مناسب ترن دمای رنگ برای چراغ هایمان ابتدا باید با رنگ ها و تأثیر بیولوژیکی ان ها روی بدن انسان بیشتر یاد بگیریم .

رنگ :

در حقیقت، بحثی فیزیکی به نام رنگ وجود ندارد و بیشتر یک مبحث روانی است که مغز انسان از مشاهده امواج الکترومغناطیسی در بازه بینایی ایجاد می کند. رنگ در حقیقت به دلیل خواص اجسام در برخورد با نور بروز می کند.

همان طور که گفتیم، نور (خصو صأ نور سفید مثل نور خورشید( در برخورد با اجسام مقداری جذب و مقداری بازتاب می شود. حین انجام این دو عمل، نور مقداری از فرکانس ها و دامنه های خود را از دست داده و مقدار بازتاب شده هنگامی که به چشم ما می رسد، مقدار اندکی از مجموع فرکانس ها و دامنه ها اوليه نور تابیده شده است البته باید این موضوع را نیز مدنظر داشت که الزام دیده شده رنگ واقعی اجسام نور سفیدرنگ خورشید است که تمام طیف های بینایی ما را در خود دارد. شاید این سؤال پیش اید که در مقابل نور با طیف محدودتر از طیف خورشید چه رخ می دهد. مشخص است که جسم به رنگ صحیح دیده نخواهد شد و در صورتی که جسم بتواند نوری را بازتاب کند، آن جسم به فرکانس بازتابیده دیده میشود وگرنه سیاه دیده می شود.

با بیان این موضوع می توان نتیجه گیری کرد که اجسام سفیدرنگ همه فرکانس ها را بازتاب می کنند (اگر به یک جسم سفیدرنگ نوری با طیف مشخص را بتابانیم جسم سفیدرنگ به همان رنگ نور تابیده شده دیده میشود) و در مقابل اجسام سیاه رنگ تا در فرکانس ها را جذب کرده و به همین دلیل سیاه دیده میشوند.

نور از دید انسان:

دسته بندی های متنوعی برای نور وجود دارد. اولین و ساده ترین دسته بندی را می توان از دید انسان انجام داد و در آن نور را به دو دسته مرئی و نامرئی تقسیم کرد. نور از دامنه ۳۸۰nm تا ۷۸۰mm برای انسان مرئی بوده و هر آنچه انسان از محیط خود از طریق چشم هایش درک می کند، در این بازه قرار دارد .مابقی دامنه در حوزه دامنه نامرئی قرار می گیرد. در حقیقت همه انسانها در نور سفید خورشید زندگی می کنند و در نتیجه این تکامل بینایی انسان شکل گرفته است. این نور مطلوب ترین نور برای ما انسان هاست و البته کاملا حوزه بینایی ما را پوشش میدهد.

نور با هدایت ساعت درونی بدن موجب تأثیرات زیر در بدن انسان می شود

۱- تنظیم چرخه های زیستی بدن (دوره های فعالیت و استراحت که توسط نور با نعی ساعت بدنی کنترل میشود)

۲- مؤثر در تنظیم دمای بدن

۳- تأثیر در میزان تمرکز فکری

۴- مؤثر در میزان حساسیت نسبت به درد

۵- مؤثر در ترشح هورمون سروتونین (سروتونین هورمونی است که باعث ایجاد روحیه شادی و نشاط در انسان می شود)

۶- تنظیم ریتم خواب و بیداری با کنترل میزان ترشح هورمون های ملاتونین و کورتیزول (ملاتونین هورمونی است که با افزایش تاریکی در بدن ترشح می شود و خواب را به همراه دارد.

کورتیزول:

هورمونی است که با افزایش نور ترشح می شود و بیداری و فعالیت را به همراه دارد) میزان ترشح هورمون کورتیزول و ملاتونین بستگی به میزان رنگ آبی موجود در نور سفید دارد.

اگر نور سفید دارای میزان بیشتری رنگ آبی باشد، موجب افزایش هورمون کورتیزول و کاهش هورمون ملاتونین می شود؛ یعنی هوشیاری و تمرکز بیشتر و خواب آلودگی کمتری را به همراه دارد.

در صبح ملاتونین را کاهش داده و کورتیزول را افزایش می دهد و موجب انگیزه و شادابی می شود. همچنین، این نور در اواخر شب می تواند ساعت درونی بدن را مختل نماید و سرعت تولید ملاتونین را پایین آورد. نور حاوی رنگ آبی در اواخر شب باعث می شود تا انسان به سختی به خواب رود.

بهترین نور از دیدگاه بیولوژیک:

بهترین نور، نوری است که مشابه نور طبیعی روز و محتوی مقدار کافی نور آبی باشد. تغییرات نور طبیعی در طول روز منجر می شود تا شبیه ترین نور به نور خورشید، از دیدگاه دمای رنگ در محدوده۸۰۰۰کلوین تا ۲۷۰۰کلوین قرار داشته باشد.

در طیف دمای رنگ میزان نور آبی بیشتر است. هرچه میزان نور آبی در نور سفید بیشتر باشد، تمرکز و هوشیاری بیشتری به همراه دارد؛ بنابراین بهتر است برای محیطهای کاری و آموزشی که نیاز به تمرکز بیشتر دارد، از نورهای با دمای رنگ بالاتر در محدوده۸۰۰۰کلوین تا ۵۳۰۰ کلوین استفاده شود.                                                                     طیف دمای رنگ پایین تر در محدوده ۵۳۰۰کلوین تا ۲۷۰۰کلوین به دلیل کمتر بودن مقدار نور آبی، پویایی کمتر و احساس آرامش بیشتر را به دنبال خواهد داشت و گزینه مناسبی برای مکانهای تفریحی و محل های استراحت می باشد.

مزیت های استفاده از نور مشابه نور طبیعی روز:

۱- تنظیم میزان ترشح هورمون های ملاتونین و کورتیزول که نتیجه آن افزایش تمرکنه کاهش خستگی و نیز خواب شبانه راحت تر، سریع تر و عمیق تر می باشد.

۲- ایجاد شادی و نشاط در اثر ترشح هورمون سروتونین

۳- تندرستی و سلامت جسم و روح در اثر کنترل بهینه چرخه های زیستی بدن

در اخر به برسی دمای رنگ (کلوین) و موارد ان میپردازیم

دمای رنگ (کلوین) (Color Temperature):

عددی است که بیان کننده رنگ نور خروجی از منبع روشنایی بوده و برحسب درجه کلوین بیان می شود. هر چه این عدد بیشتر باشد، رنگ نور به رنگ های آبی و سفید نزدیک تر است و هر چه این عدد کوچکتر باشد، رنگ به محدوده رنگهای قرمز و زرد منتشر شده از منابعالتهابی نزدیک تر است.

وقتی گفته میشود دمای رنگ یک لامپ فلورسنت ۴۰۰۰ درجه کلوین است، به این معنی است که اگر جسم سیاه را تا ۴۰۰۰ درجه کلوین گرم کنیم، نوری به رنگ لامپ فلورسنت منتشر می کند.

دمای رنگ طبق رنگی که از جسمی سیاه در دمای معین تابیده میشود، بیان شده و برحسب درجه کلوین واحد بندی می شود. این رنگ بندی ها از رنگ های گرم مثل قرمز شروع میشود و به رنگ های آبی و سفید منتهی می شود. دمای رنگی که از ۴۰۰۰ درجه کلوین بیشتر باشد، به عنوان نور سرد و دمای رنگی که از ۳۰۰۰ درجه کلوین پایین تر باشد، به عنوان نور گرم تعریف می شود. به عبارت دیگر، هرچه این عدد بزرگتر باشد، نور به سمت رنگهای سردتر و سفید نزدیک تر می شود و عکس آن نور به سمت رنگ های گرم مثل نور لامپ و … حرکت می کند.

به این علت که دمای رنگ برای مشتریان مفهومی نااشناست، شرکت های به جای بیان دمای رنگ تولیدات خود از عبارت های زیر استفاده میکنند

افتابی (warm white)                 کلوین ۳۰۰۰ تا۳۵۰۰کلوین

روشنایی روز(daylight)                کلوین ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰کلوین

سفید مهتابی (white)                 کلوین۶۰۰۰ تا ۶۵۰۰کلوین

لازم به زکر است که در شرکت های مختلف این اسم ها ممکن است متفاوت باشد اما در مجموع مفهوم ان ها یکی است.